W sytuacji obecnego zagrożenia epidemicznego, nie da się tak naprawdę oddzielić od siebie zagadnień prawnych i medycznych. Nowe, wciąż zmieniające się procedury, nie ułatwiają przetrwania tego trudnego dla nas czasu. Postaram się przybliżyć Wam kilka zagadnień, z którymi znaczna część z nas może mieć po prostu do czynienia. Zdaję sobie sprawę, że w niektórych zakresach (np. zaleceniach dla kobiet w ciąży) można dyskutować nad różnicami pomiędzy zaleceniami międzynarodowymi a krajowymi. Chcę jednak, aby ten artykuł da Ci wiedzę na temat tego, z czym możesz się spotkać w aspekcie realizowania jakichkolwiek świadczeń medycznych.
Obecność w szpitalu podczas hospitalizacji Dziecka
Jedno z tych zagadnień, które najbardziej niepokoi rodziców. W dobie zamkniętych szpitali, braku odwiedzin normalnym jest, że pojawia się strach rodziców o to, jakby miała wyglądać hospitalizacja Dziecka w tej chwili. Czy Dzieci rzeczywiście zostają w szpitalach bez rodziców?
Generalnie na szczęście (na ten moment) nie mamy takiej sytuacji. Jeden rodzic nadal może przebywa z Dzieckiem w szpitalu przez całą dobę (tzw. dodatkowa opieka pielęgnacyjna). Obecnie trzeba mieć świadomość, iż drugi rodzic nie będzie mógł udać się na odwiedziny do szpitala. Dzieci jednak nie zostają z zasady same. Trudniej wygląda sytuacja w przypadku niektórych oddziałów np. onkologicznych, gdzie ze względu na ogromne ryzyko, jakie mogłaby powodować infekcja wywołana wirusem, rodzice rzeczywiście nie mogą przebywać z Dziećmi.
Nawet w przypadku, w którym Twoje Dziecko będzie chore na COVID-19, na ten moment nie ma przesłanek aby sądzić, że zostanie ono odizolowane od Ciebie czy drugiego rodzica.
Aktualizacja 5.04.2020
Z racji faktu, iż szpitale niestety do tego zagadnienia nie podchodzą jednolicie i spotykamy przypadki ograniczania kontaktów z Dzieckiem, o szczegółach tego zagadnienia przeczytasz w nowym artykule, TUTAJ
Badania kobiet w ciąży
Kobiety w ciąży przeżywają teraz chyba najwięcej wątpliwości. Nie ma jednoznacznych zaleceń, co do realizowania badań w okresie ciąży.
Generalnie niezaprzeczalnym faktem jest to, iż powinno się ograniczać wszelkie niepotrzebne wyjścia, wizyty. Dlatego każda zaplanowana wizyta powinna być poprzedzona teleporadą (szczegóły poniże). Lekarz będzie mógł przedłużyć receptę, zwolnienie chorobowe. Porozmawia z Tobą o aktualnym stanie zdrowia i stwierdzi czy odbicie planowej wizyty jest teraz bezpieczne.
W przypadkach, w których jednak powinnaś wykonać np. badania prenatalne, trudno już mówić o tym, że wizyta może być odsunięta w czasie lub odwołana. Dlatego masz prawo wykonać te badania. Wiele placówek zmienia harmonogramy, przedłuża odległości pomiędzy pacjentkami, tak aby zapewnić maksymalny poziom bezpieczeństwa. Tylko w tym tygodniu dostałam kilka wiadomości o tym, że jedna z sieciowych placówek odwołała USG III trymestru wszystkim kobietom w ciąży. W praktyce okazało się, że placówka skontaktowała się z każdą umówioną pacjentką, a tym, u których badania były konieczne, ustaliła właśnie nowe terminy, wg nowych harmonogramów. Jeśli masz problem z wykonaniem koniecznych badań krwi, usg, wizytą lekarską, skontaktuj się z infolinia NFZ, gdzie powinnaś uzyskać informacje o dogodnym dla Ciebie miejscu na wykonanie ich.
Nieprawdą jest, że pacjentkom w ciąży odwołano wszystkie dotychczas zalecane badania w ciąży, jak np. USG III trymestru.
Pamiętaj o tym, że jeżeli podejrzewasz, że możesz być zarażona koronawirusem, pod żadnym pozorem nie powinnaś się udawać do swojego lekarza prowadzącego ciążę, szpitalnej przychodni etc. W każdym przypadku właściwym miejscem będzie tylko i wyłącznie szpital, który został wyznaczony jako właściwy do opieki nad pacjentami z COVID-19
Pamiętaj, że w przypadku podejrzenia, jak i zarażenia koronvawiruewm, właściwym w każdym przypadku jest szpital dedykowany dla pacjentów z COVID-19.
Bardzo często dostaję pytania o badania KTG w szpitalu, dla pacjentek tuż przed porodem. Tu też nastąpiła duża zmiana w organizacji. Najczęściej na Izbie Przyjęć może znajdować się tylko jedna pacjentka, osoba towarzysząca musi czekać na zewnątrz. Bardzo często na badanie trzeba się zapisać (aby uniknąć właśnie kolejki pacjentek).
Planowane cesarskie cięcia i indukcje porodu, są wykonywane.
Najnowsze zalecenia z dnia 19 marca 2020:
– poza sytuacjami nagłymi i wymagającymi bezpośredniego kontaktu, zaleca się odwołać wizyty;
– należy umożliwić przeprowadzenie porady zdalnej, która umożliwi konsultację, wystawienie e-recepty, e-zwolnienia, e-zlecenia badań, ustalenie terminu wizyty;
– diagnostyka prenatalna powinna być prowadzona planowo z zachowaniem wszelkich środków ostrożności;
– wizyty w poradni ambulatoryjnej powinny być potwierdzone telefonicznie lub mailowo;
– zaleca się zgłoszenie na wizytę nie wcześniej, niż 15 minut;
– na wszelkie wizyty NALEŻY ZŁOSIĆ SIĘ BEZ OSOBY TOWARZYSZĄCEJ.
Wybór szpitala do porodu
Można stwierdzić, że to prawo zostało poniekąd ograniczone. Do tej pory wybór placówki był dyktowany wolą pacjentki, a jedynie ewentualne powikłania w okresie ciąży, były wskazaniem do wyboru placówki z odpowiedni stopniem referencyjnym.
Teraz trzeba wziąć pod uwagę fakt, o którym już wspomniałam. Podejrzenie zarażenia koronawirusem spowoduje konieczność rodzenia w placówce, dedykowanej dla pacjentów z COVID-19. Placówki te powinny mieć wydzielone miejsca dla kobiet rodzących, zapewniając interdyscyplinarny zespół specjalistów oraz konieczny sprzęt. Na dzień dzisiejszy trudno zweryfikować te procedury, gdyż nie było jeszcze pacjentek rodzących z tą chorobą.
Jednocześnie w przypadku, w którym to szpital położniczy został przekształcony na szpital jednoimienny, porody kobiet zdrowych powinny odbywać się poza tą placówką.
W tej chwili placówki zwiesiły dni otwarte czy możliwość odwiedzenia szpitala przed planowanym porodem.
Odwołane porody rodzinne
Najwięcej emocji budzi fakt odwołania porodów rodzinnych. Z przyczyn zagrożenia epidemiologicznego rzeczywiście to prawo zostało na ten moment zawieszone.
Konieczność maksymalnego ograniczenia osób przebywających w szpitalu – w każdym przypadku – dyktowana jest sytuacją minimalizowania możliwości przenoszenia koronawirusa. Zdaję sobie sprawę, jak trudne jest to w tym momencie dla każdej kobiety, której termin porodu się zbliża. Jednocześnie trzeba zauważyć, że decyzje szpitali są słuszne i moim zdaniem nie ma tutaj żadnych przesłanek do tego, aby składać w tym zakresie skargi na szpital (niestety takie zapytania o możliwość przygotowania skargi otrzymuję).
Najnowsze zalecenia z dnia 19.03.2020:
– podtrzymano odwołanie porodów rodzinnych;
– podkreślono, że pacjentkom powinno się umożliwić kontakt z najbliższymi za pomocą własnych środków elektronicznych.
Brak możliwości odwiedzin
Kwestia porodu i brak możliwości kontaktu z osobą bliską rozciąga się również na czas pobytu w szpitalu po porodzie. Na dzień dzisiejszy placówki szpitalne uniemożliwiają jakiekolwiek odwiedziny. Również jak wyżej, dyktowane jest to względami bezpieczeństwa i minimalizowania ryzyka dla pacjentek i ich dzieci.
W znacznej liczbie szpitali nie ma również możliwości przekazywania dodatkowych rzeczy. Dlatego tak ważne jest, aby zmienić swoją torbę do porodu i zaplanować ją na kilka dni. Coraz częściej dostaję sygnały od czytelniczek, które mówią o tym, że Kobiety same decydują w szpitalach o pozostawieniu np. produktów higiecznicznych, których nie zużyły po to, aby służyły jako zabezpieczenie dla mam, którym niestety ich zabraknie.
Najnowsze zalecenia z dnia 19.03.2020:
– podtrzymano brak możliwości odwiedzin.
Opieka nad pacjentką rodzącą z COVID-19
To ten punkt, w którym na dzień dzisiejszy mamy sporo rozbieżności pomiędzy zaleceniami międzynarodowymi i krajowymi. Mogłabym więc teoretycznie pominąć zalecenie krajowe, ale chcę, abyś wiedziała z jakimi sytuacjami z dużym prawdpodobieństwem się spotkasz. De facto każdy oddział położniczy, noworodkowy może realizować te zalecenia nieco inaczej. Mnie jednak zależy, abyś znała pewne ograniczenia, z którymi możesz mieć do czynienia.
Karmienie piersią jest zakresem, co do których brak jest jednoznaczności. Powinnaś wiedzieć, że z godnie z najnowszymi zaleceniami krajowymi pacjentki chore na COVID-19 nie powinny karmić piersią. Mleko powinno być zaś utylizowane. W przypadku podejrzenia choroby pokarm powinien być odciągnięty, poddany pasteryzacji i dalej może zostać podany dziecku. Zalecenia WHO mówią jednak o tym, iż przy zachowaniu odpowiednich środków ochrony osobistej, nawet zarażenie nie stoi na przeszkodzie karmienia piersią. Wszyscy czekamy w tym zakresie na doprecyzowanie zaleceń i ewentualne zmiany.
Podobnie jak wyżej, rozbieżności znajdziemy w zakresie kontaktu skóra do skóry. Jedne zalecenia wskazują na brak ograniczeń nawet w przypadku stwierdzonej choroby COVID-19, inne mówią o tym, że dziecko powinno być jednak odseparowane od mamy.
Krajowe zalecenia wskazują również, że w przypadku stwierdzonego zakażenia koronawirlsem, zaleca się zakończenie ciąży poprzez cięcie cesarskie.
Najnowsze zalecenia z dnia 19.03.2020:
– podtrzymano zalecenia izolowania dziecka od mamy, u której potwierdzono zarażenie koronawirlsem;
– u dzieci pacjentek zarażonych lub podejrzanych o zarażenie, zaleca się utylizowanie pokarmu (zalecenia krajowe);
– powrót do karmienia piersią powinien nastąpić po dwóch testach ujemnych, a u kobiet z podejrzeniem choroby po jednym teście ujemnym.
Plan porodu
Zmiany w obecnym funkcjonowaniu szpitali nie pozbawiają Cię absolutnie wszystkich praw przewidzianych m.in. w Standardzie Opieki Okołoporodowej. Znajdziesz o tym bardzo dużo informacji np. TUTAJ
Pamiętaj o tym, aby koniecznie zabrać ze sobą plan porodu. Oczywiście zweryfikuj go ze swoją położną lub lekarzem. Uwzględnij to, że nie będzie z Tobą osoby bliskiej, ale nie zapominaj, że pozostałe prawa nadal Ci przysługują. Więcej o planie porodu znajdziesz TUTAJ (tam też pobierzesz bezpłatny wzór).
Teleporady
Zamknięcie czy ograniczenie działania przychodni, spowodowały, że musimy w trybie pilnym przyzwyczaić się do nowego sposobu realizowania świadczeń medycznych.
Teleporada to nic innego, jak konsultacja a lekarzem uzyskana za pośrednictwem telefonu czy narzędzi po porozumiewania się online.
W czasie takiej konsultacji możesz otrzymać konieczne recepty. Pamiętaj, ze od stycznia 2020 funkcjonują tzw. e-recepty, które zupełnie wyeliminowały konieczność udania się do lekarza po ten dokument. Więcej informacji o realizacji e-recepty opisałam TUTAJ.
Ta forma konsultacji daje lekarzowi również możliwość wystawienia zwolnienia chorobowego. Sama słyszałam, w którymi programie telewizyjnym, wypowiedź lekarki o tym, że tego typu zwolnienia są niezgodne z prawem i nie będą wypłacane przez ZUS. To nieprawda. Zwolnienia tego typu mają takie samo znaczenie, jak zwolnienia wystawione na osobistej wizycie lekarskiej. Pamiętaj jednak, że kwestia kontroli i zaleceń również test stosowana tak samo. O kontroli zwolnień lekarskich przeczytasz TUTAJ
W czasie rozmowy otrzymasz konsultację, ale lekarz może podjąć również decyzję o tym, że konieczny jest osobisty kontakt. W obecnej sytuacji nadal pojawia się przecież mnóstwo chorób, gdzie lekarzowi będzie trudno zapisać leki, bez zbadania pacjenta. Wówczas zapewne pomoże Ci w pokierowaniu do odpowiedniej placówki.
Teleporady świadczone są zarówno przez przychodnie POZ, jak i przychodnie prywatne. W przypadku przychodni POZ są to świadczenia realizowane w ramach usług finansowanych przez NFZ. W placówkach prywatnych kwestię odpłatności należy sprawdzić wcześniej. Bardzo często opłatę należy wnieść przelewem i przesłać potwierdzenie zapłaty, Placówki różnie rozwiązały kwestię cen – często tego typu porady mają obniżoną cenę w stosunku do tych standardowych wizyt.
Brak ubezpieczenia zdrowotnego, a leczenie koronawirusa
Wątpliwość pojawiająca się bardzo często. Co bowiem w dobie epidemii, mają zrobić osoby., które z różnych powodów nie posiadają tytułu ubezpieczenia? Tutaj rozwiązano to w ten sposób, że każda osoba chora na COVID-19, otrzyma wszystkie niezbędne świadczenia, finansowane na tych samych zasadach, jak osoby, które posiadają tytuł ubezpieczenia.
Koronawirus – wiarygodne informacje medyczne
Wiem, że to czas, gdy wielu z nas przekopuje internet w poszukiwaniu nowych informacji. Pamiętaj, żeby szukać tylko sprawdzonych źródeł informacji. Ja osobiście polecam Ci blog pediatranazdrowie.pl Monika Działowska dzieli się tam rzetelną wiedzą i mnóstwem przydatnych wskazówek.
Sprawdź nowe wpisy – Monika aktualizuje je regularnie, wraz z pojawiającymi się nowymi zaleceniami:
- Koronawirus z Chin – najnowsze informacje, kliknij TUTAJ.
- Koronawirus w Polsce. Informacje dla rodziców, kliknij TUTAJ.
- Jak rozpoznać duszność – opisy i filmy, kliknij TUTAJ.
Aktualne zalecenia
Drugi bardzo wiarygodny blog, gdzie znajdziecie mnóstwo rzetelnych informacji medycznych, to blog również lekarza, Łukasza Durajskiego, www.doktorekradzi.pl
Łukasz przygotował świetne grafiki z aktualnymi zaleceniami, dotyczącymi różnych dziedzin medycznych. Pozwolił mi je wykorzystać w tym artykule 🙂 i tak naprawdę niech stanowi to odpowiedź, na wszystkie pytania, które otrzymuję: „Odwołano mi wizytę u dermatologa, a czekałam na nią 4 miesiące. Czy jest na to jakiś paragraf”….
Artykuł aktualny na dzień 21 marca 2020.
