wypowiedzenie w dniu powrotu do pracy

Wypowiedzenie w dniu powrotu do pracy

Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim wydaje się być w ostatnich tygodniach jedną z najbardziej niepewnych spraw, z jakimi mamy do czynienia. Znakomita większość konsultacji dotyczy obecnie tego, jakie prawa ma mama, która planuje swój powrót do pracy. A może właściwiej byłoby powiedzieć: czego złego może spodziewać się mama, wracająca do pracy… Regularnie spotykam się ostatnio z sytuacjami zapowiadania rozwiązania umowy na dzień powrotu. Zdarza się, że pracodawcy planują wypowiedzenie w dniu powrotu do pracy. Mimo tego, że takie działanie w okresie chronionym jest niezgodne z prawem.

Skala problemu, jakim stała się likwidacja stanowiska pracy tuż po powrocie mamy do pracy jest tak duża, że przygotowuję e-book o tej tematyce. Więcej powiem Ci o nim na końcu tego artykułu. Ten artykuł jest fragmentem nowej publikacji.

Dzisiaj chcę Ci przybliżyć dwa obowiązki, które wiążą się z powrotem do pracy:

  • po Twojej stronie obowiązek stawienia się w pracy;
  • po stronie pracodawcy obowiązek dopuszczenia Cię do pracy.

Obowiązek stawienia się w pracy

Kilka dni temu omawiałam zagadnienie związane z tym, kiedy poinformować pracodawcę o planowanym powrocie z urlopu. Niezależnie od tego, czy wcześniejsze rozmowy z pracodawcą można uznać za skuteczne i zakończone powodzeniem, pamiętaj, że pierwszego dnia po zakończeniu urlopu Twoim obowiązkiem jest stawienie się w pracy.

Jeśli w okresie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim przebywałaś na urlopie wypoczynkowym, dzień powrotu i konieczność pojawienia się w pracy adekwatnie przesuwa się.

Nie bez znaczenia pozostaje konieczność wykonania badań medycyny pracy, bez których pracodawca nie może dopuścić Cię do świadczenia pracy. Pamiętaj jednak, że te wykonuje się na podstawie skierowania wystawionego przez pracodawcę. Ponadto w miarę możliwości powinny one być wykonane w godzinach pracy. Tym samym tak naprawdę pierwszego dnia powinnaś w firmie odebrać skierowanie i udać się do lekarza medycyny pracy. Jeśli zaś otrzymałaś skierowanie wcześniej, koniecznie ustal z pracodawcą, kiedy będziesz faktycznie wykonywała badania. Jeśli bowiem termin badań zostanie ustalony na pierwszy dzień powrotu, twoja poranna nieobecność nie będzie mogła być potraktowana jako niedopełnienie obowiązków pracowniczych.

Dopuszczenie do pracy – wypowiedzenie w dniu powrotu do pracy

Obowiązek dopuszczenia do pracy po okresie urlopu macierzyńskiego czy wychowawczego, odpowiednio regulują art. 183(2) oraz art. 186 (4) Kodeksu Pracy.

Art. 183 (2) . Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przedrozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.

Art. 186 (4) Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141)

Brzmienie tych przepisów nie pozostawia tak naprawdę wątpliwości, że mamie należy umożliwić rozpoczęcie wykonywania pracy. Tym samym niezgodny z prawem będzie swoisty „wyścig” w dniu powrotu do pracy, celem złożenia wypowiedzenia. Zatrzymanie pracownika w kadrach tuż po otwarciu drzwi i wypowiedzenie umowy ewidentnie uchybia wspomnianemu obowiązkowi.

Jak wspomniałam, badania medycyny pracy pracownik ma prawo wykonać w godzinach świadczenia pracy. Nie masz więc obowiązku dostarczenia zaświadczenia wcześniej. Niewłaściwym będzie w tym przypadku wypowiedzenie umowy w sytuacji, w której nie otrzymałaś skierowania na badania. Brak skierowania należy poczytać jako swoisty brak umożliwienia rozpoczęcia świadczenia pracy. Tym samym jest to działanie sprzeczne z przepisami prawa.

Przygotowanie stanowiska pracy

Zwolnienie w dniu powrotu do pracy niejednokrotnie wiąże się z tym, że pracodawca nie poczynił w ogóle kroków do przygotowania stanowiska pracy. To również uchybia wspomnianemu obowiązkowi. Często spotykaną praktyką jest likwidacja stanowiska pracy już pierwszego dnia po powrocie. Analiza konkretnej sytuacji w szeregu przypadków wskazuje, że nieco wcześniej obowiązki pracownicy zostały podzielone na innych współpracowników lub zostało stworzone inne (podobne) stanowisko itp. Należy więc wnioskować, że jeszcze w okresie ochronnym zakładano zwolnienie pracownicy, w ogóle nie planując umożliwienia rozpoczęcia pracy. Takie działania są sprzeczne z obowiązkiem dopuszczenia do pracy.

Należy też zwrócić uwagę na fakt, iż wypowiedzenie umowy tuż po przyjściu do pracy uniemożliwia pracownicy skorzystanie z ustawowo przewidzianych praw do urlopu wychowawczego lub skorzystania z obniżenia wymiaru czasu pracy.

Dopuszczenie do pracy po urlopie wypoczynkowym

Nierzadko spotkam praktykę, w której pracodawcy twierdzą, że przywołane wyżej przepisy mówią o obowiązku ciążącym na nich w sytuacji zakończenia urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego czy wychowawczego. Uważają jednak, że odmiennie można potraktować powrót do pracy, który następuje po urlopie wypoczynkowym, rozpoczynającym się bezpośrednio po wymienionych urlopach.

Takie działania znowu należy poczytać za niewłaściwe. Obowiązek ten bowiem należy traktować szeroko i uwzględniać tu również sytuację powrotu po urlopie wypoczynkowym.

W przekonaniu Sądu Okręgowego powyższy przepis należy rozumieć szeroko, tj. należy przyjąć, że jeżeli pracownik, który korzystał z urlopu macierzyńskiego a potem po tym urlopie nie świadczył pracy, lecz korzystał w dalszym ciągu, w sposób nieprzerwany z urlopu a w przypadku tej konkretnej sprawy z urlopu wypoczynkowego, to w takiej sytuacji pracownik po raz pierwszy po urlopie macierzyńskim świadczy pracę dopiero po powrocie z urlopu wypoczynkowego. Nie sposób bowiem w przekonaniu Sądu Okręgowego nie przyjąć, że urlop wypoczynkowy, z którego pracownica korzysta bezpośrednio po upływie urlopu rodzicielskiego służy właśnie sprawowaniu dalszej opieki nad dzieckiem. W okolicznościach faktycznych sprawy należy rozszerzyć ochronę przewidzianą w art 183 (2) KP także jeszcze o okres urlopu wypoczynkowego. Za takim pojmowaniem powyższej regulacji przemawia wynikająca z Konstytucji zasada szczególnej opieki państwa nad macierzyństwem i rodzicielstwem (wyrok Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 26 października 2017, V Pa 79/17)

Inne stanowisko pracy – wypowiedzenie w dniu powrotu do pracy

Innym zawsze rozważanym aspektem jest rodzaj stanowiska, na które powinnaś być dopuszczona. Z zasady pracodawca ma obowiązki dopuszczenia Cię na to stanowisko, które zajmowałaś przed rozpoczęciem urlopu.

Ustawodawca wyszedł jednak naprzeciw ewentualnym zmianom organizacyjnym u pracodawcy w okresie urlopu macierzyńskiego. Wszak trudno byłoby nie mieć na uwadze faktu, iż w trakcie prawie dwuletniej nieobecności (wliczając zwolnienie chorobowe i urlop wypoczynkowy), pracodawca niejednokrotnie musi dokonać zmian w strukturze firmy.

Na taki wpadek przepisy przewidziały dwa inne rozwiązania:

  • dopuszczenie na stanowisko równorzędne
  • lub dopuszczenie na inne stanowisko, zgodne z twoimi kompetencjami.


Stanowisko równorzędne tj. takie, na którym wykonywana jest praca tego samego rodzaju, które gwarantuje wynagrodzenie na dotychczasowym poziomie i zapewnia dotychczasową pozycję zawodową oraz możliwości awansowe nie mniejsze od posiadanych poprzednio (wyrok SN z dnia 26 stycznia 2017 r.,II PK 333/15)
Stanowisko inne, czyli na takie, na którym na którym wykonywana jest praca innego rodzaju, jednak odpowiadająca wykształceniu i doświadczeniu zawodowemu pracownika (wyrok SN z dnia 26 stycznia 2017 r., II PK 333/15).

Przykłady:
1. Pracownica wykonywała pracę na stanowisku specjalisty ds. księgowych. Przed rozpoczęciem urlopu ukończyła kurs specjalisty ds. kadr. Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, pracodawca nie przywrócił jej na dotychczasowe stanowisko. Zaproponował jej zaś inne w dziale kadr.
Powyżej opisane działanie pracodawcy jest prawidłowe. Pomimo faktu, iż stanowisko jest zupełnie innym, z uwagi na ukończony kurs specjalisty ds. kadr zaświadcza o tym, że nowy rodzaj pracy odpowiada kompetencjom pracownicy.
2. Pracownica wykonywała pracę na stanowisku starszego specjalisty ds. marketingu. Pracownica miała kierunkowe wykształcenie, długoletnie doświadczenie oraz ukończyła liczne szkolenia w tym obszarze. Po zakończeniu urlopu, pracodawca zaproponował jej stanowisko przedstawiciela handlowego.
Takie rozwiązanie nie jest zgodne z prawem, gdyż z pewnością nowe stanowisko nie leży w zakresie równorzędności stanowisku dotychczasowemu. Ponadto pracownica nie posiadała kompetencji do wykonywania pracy na nowym stanowisku, odrębnych o tych, które musiała posiadać w dotychczasowej pracy.

Kiedy można zlikwidować stanowisko – wypowiedzenie w dniu powrotu do pracy

Dopiero w przypadku wyczerpania powyższych możliwości dopuszczenia Cię do pracy, pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę o pracę. Powołując się na likwidację stanowiska pracy. Sama likwidacja bowiem nie uprawnia do uniemożliwiania Ci rozpoczęcia pracy.

Webinar

Jeśli chcesz mieć pewność, jakie masz prawa w momencie powrotu do pracy, zapraszam Cię już 29 września na webinar. Tylko dzisiaj możesz wykupić dostęp w cenie 79,00zł (zamiast 99,00zł) z kodem: WEB09

Odpowiem na nim m.in na pytania:

  • Czy obniżenie etatu na pewno chroni Cię przed zwolnieniem?
  • Czy degradacja stanowiska to prawidłowa zmiana stanowiska pracy?
  • Czy pracodawca może zlikwidować Twoje stanowisko, jeśli dokonał wewnętrznego awansu na takie samo?
  • Czy pracodawca może odmówić Ci przerwy na karmienie piersią?
  • Czy rodzice posiadają dodatkowe uprawnienia w związku z wychowywaniem dzieci?

Kliknij TUTAJ i sprawdź szczegółowe zagadnienia

https://mamaprawniczka.pl/produkt/webinar-powrot-do-pracy-po-macierzynskim-i-wychowawczym/

_________________________
Mam nadzieję, że lektura tego artykułu pozwoliła Ci mieć większą świadomość Twoich praw i odważniej po nie sięgać.
Jeśli chciałabyś Twój temat omówić indywidualnie zapraszam na konsultacje: kontakt@mamaprawniczka.pl

Z pozdrowieniami,
M.

Autor: Marzena Pilarz-Herzyk, założycielka MamaPrawniczka.pl
Pamiętaj, że artykuły tu publikowane nie są wykładnią prawa i mają charakter informacyjny. Ich stan prawny jest aktualny na dzień publikacji (lub inny, jeśli zaznaczono w treści). W sprawach indywidualnych, najlepiej skorzystaj z porady prawnej, która opiera się o rzetelną i szczegółową rozmowę, analizę dokumentów etc. Sprawdź szczegóły: KONSULTACJE INDYWIDUALNE. TEST

Komentarze:

  1. Czyli pracodawca nie może mnie zwolnić na urlopie wypoczynkowym, który odbiorę po rodzicielskim oraz nie może mi odmówić urlopu wychowawczego o który będę wnioskować po urlopie wypoczynkowym?

  2. Mnie pracodawca chcec zrobic grafikiem a byłam kierownikiem działu graficznego. Powiedzialam ze mogę robić projekty i to co mi każe zgodnie z zakresem obowiazkow, bez zmiany stanowiska i wypowiedzenia zmieniajacego. Poinformowalam ze wracam do pracy i chce iść na badania , a ten ze na skierowaniu musi być stanowisko grafik. Czy to zgodne z prawem? Ma to znaczenie to stanowisko na skierowaniu? W moje miejsce dali kobiecie w czasie mojej nieobecnosci to samo stanowisko i nie chca bym na nie wróciła. Zaproponowali mi jakiegoś koordynatora, gdzie zakres obowiązków miałby być taki sam jak mialam jako kierownik, ale nie zgadzają się gdy oznajmilam ze będę na 7/8 etatu

    1. Dzień dobry,
      O urlopie wypoczynkowym po macierzyńskim, decyduje pracownik, jeśli rozpocznie się on bezpośrednio po macierzyńskim/rodzicielskim.
      Pozdrawiam
      MPH

  3. Czy na urlopie wypoczynkowym można pracować na umowę o pracę ? Jezeli tak to w jakim wymiarze czasu pracy? Jeżeli nie to czy można pracować na postawie umowy zlecenia?

      1. Dobry wieczór. Super artykuł 🙂 mam jednak pytanie odnośnie mojej sytuacj. Czy w przypadku likwidacji stanowiska pracy podczas macierzyńskiego po powrocie muszę w związku ze zmianą podpisać jakieś dokument np aneks do umowy?
        Jeśli w takiej sytuacji po powrocie pracodawca po np miesiącu od powrotu będzie chciał mnie zwolnić, to czy przysługują mi warunki zwolnienia związane z likwidacja stanowiska czyli okres wypowiedzenia 3 miesiące i odprawa czy tylko 3 miesięczny okres wypowiedzenia?
        Pozdrawiam
        Gosia

        1. Dzień dobry,

          Zapraszam na konsultacje indywidualne, celem szczegółowego omówienia Pani sytuacji. Komentarz nie zastąpi takiej porady.

          Pozdrawiam
          MPH

  4. Po 12 miesięcznym urlopie macierzyńskim, byłam 6 miesięcy na l4 i teraz chce wrócić czy pracodawca może mnie zwolnić w takiej sytuacji?

  5. Ten artykuł opisuje tylko jedną z przyczyn rozwiązania umowy o pracę – tj. likwidację stanowiska pracy, ale są też inne, które mogły zaistnieć przed urlopem macierzyńskim – co jeśli wtedy były uzasadnione? czy pracodawca nie ma prawa się na nie powołać 🙂 ?

    1. Dzień dobry
      Niestety w artykułach nie mam możliwości omówić każdej sytuacji, jaka może się pojawić – tu omówiona jest ta najczęściej pojawiająca się.
      Pozdrawiam
      MPH

  6. Witam
    Za dwa miesiące kończy mi się urlop macierzyński. Podczas urlopu nastąpiła likwidacja mojego stanowiska. Na starym stanowisku pracowałam od 10 lat na jednej tajnej zmianie bez sobót. Podejrzewam że pracodawca może chcieć abym zaczęła pracować dwuzmianowo co w moim przypadku nie wchodzi w grę. Czy mogę się w jakiś sposób od takiej decyzji bronić?

    1. Dzień dobry
      Pracodawca może zmienić cza pracy pracownika.
      Pozdrawiam
      MPH

  7. Świetny artykuł! W miniony poniedziałek wróciłam do pracy po macierzyńskim a wczoraj (wtorek) kadrowa i dyrektor zakładu wręczyli mi wypowiedzenie. Napisali, ze robią to ze względu na zmianę organizacji zakładu pracy i brak miejsc w dziale, w którym pracowałam. Jestem zdruzgotana.
    Ponad to przy wręczaniu wypowiedzenia powiedzieli mi: „No mogłaś pójść na wychowawczy”.

    1. Dzień dobry
      Zawsze warto przyjrzeć się, czy owa zamiana naprawdę nastąpiła.
      Pozdrawiam
      MPH

Dodaj komentarz