Regularnie przypominam, że rok 2023 to rewolucja w zakresie przepisów dla rodziców. Urlopy te same, ale ogromna zmiana w procedurach spowodowała niemały chaos. Także urlop rodzicielski – a konkretnie jego wymiar – uległ zmianie.
Kilka dni temu pisałam już o urlopie macierzyńskim. Zanim więc przejdziesz do analizowania sytuacji związanej z urlopem rodzicielskim, warto zacząć od poprzedniego artykułu. Przecież to właśnie urlop macierzyński zaczyna się w dniu narodzin dziecka. Artykuł dostępny jest TUTAJ.
Urlop rodzicielski – zmiany
Zmiany w urlopie macierzyńskim zostały spowodowane zaimplementowaniem do polskiego porządku prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L 188 z 12.07.2019, str. 79) – tzw. Dyrektywa Work-Life-Balance.
Prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę.
Za okres przebywania na urlopie rodzicielskim pracownik zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego. Urlop rodzicielski przysługuje obojgu rodzicom w łącznym wymiarze.
Dyrektywa ta ma na celu zwiększenie zaangażowania tatów w opiekę nad dziećmi, co długofalowo ma wpłynąć pozytywnie na budowanie równości w rodzinach, ale również na rynku pracy. Stąd część urlopu została przypisana każdemu z rodziców.
Nowy wymiar
Wymiar urlopu przysługuje adekwatnie do liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Nowy wymiar urlopu rodzicielskiego jest łączny dla dwojga rodziców i wynosi odpowiednio:
- 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 43 tygodnie – w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci przy jednym porodzie;
- 65 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka z zaświadczeniem z Ustawy z dnia 4 listopada 2016 r o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” U. 2016 poz. 1860);
- 67 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci z zaświadczeniem z Ustawy z dnia 4 listopada 2016 r o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” U. 2016 poz. 1860).
Należy pamiętać, iż jeden rodzic może wykorzystać nie więcej niż:
- 32 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 34 tygodnie – w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci przy jednym porodzie;
- 56 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka z zaświadczeniem z Ustawy z dnia 4 listopada 2016 r o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” U. 2016 poz. 1860);
- 58 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci z zaświadczeniem z Ustawy z dnia 4 listopada 2016 r o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” U. 2016 poz. 1860).
Urlop rodzicielski nieprzenoszalny na drugiego rodzica
Wyżej przytoczyłam wymiar łączny dla obojga rodziców, ale również wskazałam, jaki limit przysługuje jednemu rodzicowi. O tych 9 tygodniach pisałam już w artykule 9 TYGODNI URLOPU RODZICIELSKIEGO DLA TATY (kliknij TUTAJ)
Takie wyliczenie wynika z faktu wprowadzenia zasady, iż 9 tygodni urlopu rodzicielskiego jest wymiarem nieprzenoszalnym na drugiego rodzica. Nie jest więc prawdą, że z tego urlopu może skorzystać wyłącznie tata. Wszystko bowiem będzie zależało od tego, jak rodzice podzielą się pełnym wymiarem.
O nowych zasadach podziału urlopu rodzicielskiego przeczytasz w kolejnym artykule: NOWY SPOSÓB PODZIAŁU URLOPU RODZICIELSKIEGO.
Ustawa „za Życiem”
Nowelizacja przepisów wprowadziła również dodatkowy wymiar urlopu rodzicielskiego dla rodziców Dzieci legitymujących się zaświadczeniem z Ustawy „za Życiem” (uwzględniłam je w opisie wymiaru urlopu rodzicielskiego wyżej).
Zaświadczenie takie może wystawić lekarz ubezpieczenia zdrowotnego (lekarz, który pracuje w placówce finansowanej przez NFZ), posiadający specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii.
Zaświadczenie takie potwierdza, iż Dziecko cierpi na ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
Informacje o tym zaświadczeniu znajdziesz również w artykule JEDNORAZOWE ŚWIADCZENIE NA CHORE DZIECKO W WYSOKOŚCI 4000ZŁ (kliknij TUTAJ)
Zasiłek za urlop rodzicielski
Co do zasady zgodnie z nowymi przepisami zasiłek za urlop rodzicielski wynosi 70% podstawy wymiaru zasiłku, zaś zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego to 100% podstawy wymiaru zasiłku.
Masz również możliwość skorzystania z zasiłku 81,5%. O tym, jak to zrobić, przeczytasz w artykule ZASIŁEK 81,5%, CZYLI ZASIŁEK W PEŁNYM WYMIARZE (kliknij TUTAJ)
Mam nadzieję, że lektura tego artykułu pozwoliła Ci mieć większą świadomość Twoich praw i odważniej po nie sięgać.
Jeśli chciałabyś Twój temat omówić indywidualnie zapraszam na konsultacje: kontakt@mamaprawniczka.pl
Z pozdrowieniami
M.