Choć program Aktywny Rodzic ruszył 1 października 2024, nadal budzi więcej pytań, niż podaje odpowiedzi. Nie ułatwia nikomu zadania fakt, iż ZUS ma ogromne zaległości w wypłatach, na infolinii nikt niczego nie wie, a decyzje o odmowie nie mają często uzasadnienia prawnego… Przypominam więc dzisiaj, jakie są zasady udzielenia poszczególnych świadczeń.
Po przeczytaniu tego artykuły, będziesz dokładnie wiedział jak korzystać z:
- Babciowego, o ile ono istnieje
- Aktywni Rodzice w Pracy (nowe świadczenie)
- Aktywnie w żłobku (które zastąpiło dopłaty do żłobka w wysokości 400zł)
- AKtywnie w domu (świadczenie powstałe na miejsce Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego)
Babciowe
Małe ustalenie na sam początek. „Babciowe” to nic innego, jak zwyczajowa nazwa Programu Aktywni Rodzice w Pracy. Nazwa ta przyjęła się z okresu zapowiedzi wyborczych w październiku 2023. Ustawa jednak omawia trzy różne świadczenia. I żadne ze świadczeń nie jest świadczenie dedykowanym babciom.
Aktywni Rodzice w Pracy
Warunkiem przyznania świadczenia świadczenia Aktywni Rodzice w Pracy (popularnie Babciowego) jest aktywność zawodowa rodziców.
Za aktywność zawodową uważa się:
- umowę o pracę;
- umowę zlecenie;
- własną działalność gospodarczą (tu kwalifikuje się ulga na start, zus preferencyjny, mały zus plus, pełny zus);
- umowy wypłacane ze środków publicznoprawnych (np. żołnierze, policjanci, strażacy).
Nie będzie więc aktywnością zawodową świadczenie pracy w ramach umowy o dzieło czy prowadzenie działalności nierejestrowanej.
Ustawodawca uwzględnił również rolników ubezpieczonych w KRUS. WYmogiem jest tutaj ubezpieczenie, wynikające z Ustawy lub ubezpieczenie dobrowolne, które jest aktywne przez okres co najmniej 12 miesięcy.
Świadczenie Aktywni Rodzice (Babciowe) w pracy może zostać wypłacone za okres:
- urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego
- pobierania zasiłku chorobowego, czy świadczenia rehabilitacyjnego;
- przebywania na zasiłku opiekuńczym;
- urlopu wypoczynkowego.
Konieczne jest spełnienie warunku finansowego, a więc wymiar etatu nie jest wystraczającą informacją do oceny sytuacji:
- Rodzice łącznie muszą zarabiać nie mniej, niż minimalne wynagrodzenie.
- Każdy z rodziców musi mieć wynagrodzenie co najmniej równe 1/2 wynagrodzenia minimalnego.
- Działalność gospodarcza z założenia spełnia powyższe kryteria, podobnie jak ubezpieczenie w KRUS.
Kwota świadczenia Aktywni Rodzice w pracy (Babciowe) to 1500 zł, wypłacane przez 2 lata, pomiędzy 1 a 3 rokiem życia.
Dziecko nie może być objęte opieką żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego itp. Na dzień dzisiejszy nie ma wymogu podpisania umowy uaktywniającej z nianią.
W przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko wymaga się, aby podstawa wymiaru składek wynosiła nie mniej niż 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Aktywnie w żłobku
Świadczenie Aktywnie w żłobku, przysługuje, gdy dziecko uczęszcza do:
- żłobka;
- klubu dziecięcego;
- jest pod opieka opiekuna dziennego (opieka instytucjonalna).
Do świadczenia nie kwalifikuje się przedszkole, nawet jeśli grupa dziecięca odpowiada wiekiem dzieciom w żłobku.
Maksymalna kwota Aktywnie w żłobku to 1500 zł:
- kwota świadczenia może pokryć koszty opieki (bez wyżywienia);
- przyznane świadczenie będzie nie wyższe, niż kwota faktycznie ponoszonej opłaty;
- należność będzie wpływała bezpośrednio na konto placówki.
Ustawodawca wyznaczył górną granicę opłat za żłobek na kwotę 2200 zł. Tym samym w przypadku placówek, które przekraczają takie czesne, nie będzie możliwości uzyskania świadczenia Aktywnie w żłobku. Ta regulacja miała zapobiec podwyżkom w żłobkach. Wiemy już jednak z praktyki, iż niestety nie przyniosło to zamierzonego efektu.
W przypadku Aktywnie w żłobku nie jest badana aktywność zawodowa rodziców. Nie muszą oni pracować, aby uzyskać świadczenie.
Okres przysługiwania świadczenia Aktywnie w żłobku:
- od rozpoczęcia uczęszczania do żłobka – mogą być to dzieci poniżej 1 roku życia;
- do końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 3 rok życia;
- w przypadku trudności czy braku możliwości rekrutacji do przedszkola do końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 4 rok życia.
Aktywnie w domu
Świadczenie aktywnie w domu przysługuje rodzicom, którzy:
- nie pracują;
- nie spełniają kryteriów do uzyskania żadnego z powyższej omówionych świadczeń.
Przykład: Dziecko, które ma 2,5 roku uczęszcza do przedszkola. - posiadają stosowaną umowę lub prowadzą działalność gospodarczą, ale są w okresie urlopu wychowawczego
Wyjątek: inna umowa w okresie urlopu wychowawczego, spełniająca kryterium finansowe.
Kwota świadczenia aktywnie w domu:
- kwota świadczenia wynosi 500 zł;
- świadczenie będzie wypłacane przez dwa lata w okresie 1 roku do 3 roku życia dziecka
Aktywność zawodowa rodziców nie ma znaczenia dla pobierania tego świadczenia.
Dzieci z orzeczoną niepełnosprawnością
Dwa świadczenia mają nieco inne warunki finansowe w przypadku dzieci, które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności.
- Kwota Aktywni Rodzice w pracy (Babciowe) wyniesie 1900 zł, zamiast 1500 zł.
- Podobnie kwota Aktywnie w żłobku wyniesie do 1900 zł, zamiast 1500 zł
Warunkiem jest, aby zaświadczenie o niepełnosprawności posiadało przyznany punk 7 i 8 (te same punkty wymagane są do świadczenia pielęgnacyjnego.
ZUS wciąż nie wypłacił Twojego świadczenia?
- potrzebujesz przeanalizowania Twojej sytuacji;
- pomocy przy odwołaniu od decyzji odmownej?
Skorzystaj z weekendowej możliwości przesłania mi pytania do e-booka, KLIKNIJ TUTAJ
____________________________________
Mam nadzieję, że lektura tego artykułu pozwoliła Ci mieć większą świadomość Twoich praw i odważniej po nie sięgać.
Jeśli chciałabyś Twój temat omówić indywidualnie zapraszam na konsultacje: kontakt@mamaprawniczka.pl
Z pozdrowieniami,
M.
Zdjęcie własne, Fotograf: MACIEJ i MAŁGOSIA