cz. IV – STANDARDY OPIEKI OKOŁOPORODOWEJ – OPIEKA NAD NOWORODKIEM, LAKTACJA, POŁÓG.

Maleństwo urodzone 🙂 Ale przed Wami kolejna część #przewodnikapostandardach, ponieważ przepisy obejmują również dalszy czas po porodzie, uwzględniając opiekę nad noworodkiem, laktację oraz połóg. To ważne, że ten czas nie jest wykluczony spod zadbania o nasze uprawnienia. Ważnym jest też to, że to, co pewnie poniżej w wielu miejscach wyda się Wam oczywistymi oczywistościami (i oby tak było), powinno być ujednolicone w skali kraju, bo niestety nie wszędzie opieka po porodzie wygląda tak samo.

W cyklu #poradnikuostandardach znajdziesz:
cz. I – informacje ogólne,  zobacz TUTAJ;
cz. I – ciąża, zobacz TUTAJ;
cz. II – poród; zobacz TUTAJ;
cz. III – opieka nad noworodkiem, połóg i laktacja;
cz. IV – sytuacja szczególne: poronienie, martwe urodzenie, urodzenie dziecka chorego. 

Opieka nad noworodkiem.

Kwestia opieki nad Twoim Dzieckiem została podzielona ze względu na „etap pobytu
w szpitalu”.

Wyróżniono tutaj więc zasady OPIEKI NA SALI PORODOWEJ i szczegółowo określono m.in: wyposażenie stanowiska noworodkowego (m.in napromiennik, ssak, wagę), jak również przygotowanie sali do cięć cesarskich do ewentualnej resuscytacji noworodka.

Za sprawowanie opieki nad kobietą po porodzie oraz noworodkiem odpowiada położna, która ma za zadanie dopilnować założenia opasek identyfikacyjnych, oceny noworodka w skali Apgar (ocena ta powinna zostać przeprowadzona „na brzuchu Mamy”), zadbaniu o zaopatrzenie pępowiny, nadzorowanie karmienia piersią, wykonanie procedur związanych ze szczepieniami i podaniem witaminy K.

Lekarz z oddziału neonatologicznego musi być obecnym na sali poporodowej w sytuacji porodu zabiegowego, przedwczesnego, z ryzykiem niedotlenienia okołoporodowego,
u ciężarnej z patalogicznym przebiegiem ciąży, u ciężarnej z przewidywanymi lub stwierdzonymi wadami rozwojowymi, uzasadnionymi zaburzeniami adaptacyjnymi w IV okresie porodu.

Kontakt „skóra do skóry”

Kontakt bezpośredni Mamy i Dziecka, który powinien trwać nieprzerwanie minimum przez 2 godziny po porodzie. NIe ma innych, niż medyczne, wskazań do skrócenia czy przerwania tego kontaktu. Jedynymi argumentami jest zagrożenie dla życia lub zdrowia Mamy lub Dziecka.

Ten czas powinien zostać również wykorzystany celem przystawienia Dziecka do piersi.

Kolejna część dotyczy OPIEKI NA ODDZIALE POŁOŻNICZYM W SYSTEMIE „MATKA Z DZIECKO”

W pierwszych 12h życia, lekarz z oddziału neonatologicznego ma obowiązek przeprowadzić badania, które jeśli wykażą jakieś nieprawidłowości są podstawą do niezwłocznego przekazania Dziecka do oddziału patologii noworodka. Określono tutaj również szczegółowo procedury, które powinny zostać wykonane w czasie pobytu w szpitalu.

Wszelkie świadczenia medyczne, badania, zabiegi pielęgnacyjne powinny być wykonywane zawsze w obecności któregoś z rodziców.

Proceduralne obowiązki szpitala.

Standardy wprowadzają również szczegółowy wykaz danych i informacji, które powinni otrzymać przedstawiciele ustawowi w dniu opuszczenia szpitala.

Placówka ma również w obowiązku przekazać do dnia opuszczenia szpitala, zgłoszenie o porodzie położnej POZ lub podmiotowi, sprawującemu podstawową opiekę zdrowotną.

W sytuacji wątpliwości podjętych przez placówkę położniczą, odnośnie możliwości wystąpienia problemów opiekuńczo-wychowawczych, ma ona obowiązek przekazania takich informacji do właściwej jednostki pomocy społecznej według miejsca pobytu matki.

Laktacja.

Standardy Opieki Okołoporodowej kładą duży nacisk na zadbanie o prawidłową laktację, podkreślając tym wartość, jaką niesie za sobą karmienie piersią. Z mojego doświadczenia mogę powiedzieć, że w przeciągu dwóch lat, dzielących moje porody, bardzo dużo zmieniło się
w kwestii podejścia na tym temacie i pomocy ze strony personelu. Budowanie świadomości karmienia piersią, wsparcia w tym zakresie było na znacznie wyższym poziomie, niż uprzednio.

Przepisy wprowadzają wiele obowiązków wobec położnych w zakresie:
– informowania o korzyściach płynących z  karmienia piersią lub mlekiem kobiecym (podkreślając tym samym wartość dodana korzystania z banków mleka nad korzystaniem z mleka modyfikowanego w sytuacjach problemów laktacyjnych);
– przeprowadzanie instruktażu prawidłowego karmienia piersią, jak również sposobu karmienia (Tutaj akurat zapis budzi  moje wątpliwości, bo wydaje mi się, że wszelka wiedza na ten moment wskazuje, że nie ma żadnych uzasadnionych przesłanek, co do wybudzania dziecka co 3-4 godziny na karmienie, wskazując wyższość karmienia „na żądanie”. Przepis zaś wprowadza konieczność podejmowania prób karmienia do kilkunastu razy na dobę, na conajmniej 15 minut. A w sytuacji, w której Dziecko tak często się nie wybudza,  stosowanie zasady wybudzania co 3-4h. Wyłączono tu pierwsze 12 godzin życia Dziecka, z racji obniżonej aktywności Maluszka. Warto tutaj pamiętać, że Standardy nie narzucają obowiązku na Ciebie do takich działań, a na położną do poinformowania Cię o takim sposobie, więc widok wpadającej położnej, krzyczącej od progu „a karmione było” powinien zniknąć z sali szpitalnych – niestety widziałam na własne oczy…)
– zachęcania do karmienia piersią po zaobserwowaniu wczesnych oznak głodu;
– zadbania o znalezienie przyczyn ewentualnie nieskutecznego karmienia;
– zadbania o to, aby mleko modyfikowane było podawane wyłącznie na zalecenie lekarza, a w czasie stabilizacji laktacji, aby nie stosowano smoczków w celach uspokajania Noworodka;
– niestosowanie smoczków w okresie stabilizacji laktacji;
– zapewnienie sprzętu do pozyskania mleka kobiecego – wchodzi w życie od 1 stycznia 2022.

Noworodkom przedwcześnie urodzonym zaleca się – w sytuacji problemów z podaniem mleka matki – podawanie mleka z banku mleka kobiecego i jednocześnie prowadzenie stymulacji laktacji u Mamy.

Standardy Opieki Okołoporodowej wprowadzają również zapis o tym, iż placówki położnicze nie powinny prowadzić współpracy reklamowej i marketingowej z firmami związanymi z preparatami żywienia dla niemowląt, zmniejszając tym ryzyko przedwczesnego rezygnacji z karmienia piersią.

Połóg.

W przepisach znajdziemy obowiązek wprowadzenia zapewnienia ciągłości opieki
w miejscu zamieszkania Matki i Dziecka.

Opieka nad kobietą w połogu (kto czyta mojego facebooka wie, że mam swój „słownik słów wewnętrznie mnie uwierających” i na pierwszym miejscu w tym uwieraniu jest w ostatnich dniach „położnica”,  dlatego pozwolę sobie na unikanie tego zwrotu 🙂 polega m.in na ocenie stanu Mamy, jej stanu położniczego, wsparcia laktacji, ocenie stanu psychicznego Mamy, ocenie możliwości pomocy i wsparcia ze strony osoby bliskiej.

Osoba kontynuująca opiekę zobowiązana jest do reakcji na jakiekolwiek podejrzenia przemocy lub innych nieprawidłowości w funkcjonowaniu Mamy i Dziecka.

W ramach wizyt patronażowych powinnaś:
– otrzymać pomoc, informacje w zakresie higieny noworodka, w tym technik kąpieli, pielęgnacji kikuta pępowinowego;
– zostać poinformowana o obowiązku szczepień i badań profilaktycznych;
– zostać poinformowana o konieczności wizyty kontrolnej u lekarza położnika w 8 tygodniu po porodzie.

W sytuacji stwierdzenia problemów zdrowotnych Matki lub Dziecka, położna powinna poinformować Cię o konieczności kontaktu z lekarzem i przekazać również takie informacje właściwemu lekarzowi POZ.

Po ukończeniu przez dziecko 8 tygodnia życia, położna przekazuje opiekę nad Noworodkiem pielęgniarce POZ, a sama zaś kontynuuje opiekę nad Tobą.

Ostatnia część poradnika będzie poświęcona sytuacjom szczególnym podczas porodu. Jeśli masz wątpliwości w tym temacie napisz do mnie na FB: www.facebook.com/mamaprawniczka lub na e-mail: mamaprawniczka@gmail.com

Marzena | Mama Prawniczka

Podstawa prawna
Projekt Rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2018 w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej.